Hedef 1 milyar dolar ticaret
Arnavutluk-Türkiye Ticaret ve Sanayi Odası (ATTSO), iki ülke arasındaki ticari ilişkileri güçlendirmeye devam ediyor. ATTSO Genel Sekreteri Erinda Zhupani, iki ülke arasındaki ticaret hacminin kısa sürede 480 milyon dolardan 1 milyar dolara çıkabileceğini söyledi.

Arnavutluk-Türkiye Ticaret ve Sanayi Odası (ATTSO) Genel Sekreteri Erinda Zhupani, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin mevcut durumunu ve gelecekteki potansiyelini değerlendirdi.

Arnavutluk-Türkiye Ticaret ve Sanayi Odası’nın (ATTSO) kuruluşu ve vizyonu hakkında bilgi alabilir miyiz? ATTSO hangi faaliyetlerde bulunuyor?

ATTSO, ticari işletmelerin faaliyetlerinde istikrar sağlanması, yatırımların artması, şirketlere yardım edilmesi, iki ülke firmalarının işbirliği yapması, bilgi alışverişinin desteklemesi ve daha ileriye götürülmesine katkı sağlanması için 2014’ün aralık ayında kuruldu. Tiran merkezli Odamız, Arnavut ve Türk profesyonel iş adamlarının, kâr amaçlı olmayan bir kuruluş olarak faaliyet yürütüyor. Düzenlediğimiz etkinlikler ile üyeler arasında sağlıklı bir iletişim kurmayı ve uzun vadeli ilişkileri daha da geliştirmeyi hedefliyoruz. 
ATTSO, önümüzdeki dönemde Arnavutluk’taki ekonomik-ticari varlığımızı çeşitlendirmek suretiyle ülkenin refah ve kalkınmasına ve ayrıca reform sürecine ülkemizin maddi katkısını artırmak niyetinde. 2018’de, Arnavutluk’ta faaliyet gösteren en büyük Türk şirketlerinin katkılarıyla, Oda’nın yönetim kurulu üye sayısı 12’ye, toplam üye sayısı ise 60’a ulaştı. Odamızın faaliyetlerine ilişkin daha detaylı bilgiye, www.attso.al adresinden ulaşılabilir.

İHRACATTA İKİNCİYİZ

Türkiye ve Arnavutluk, ortak tarihi geçmişlerinin yanı sıra, bugün önemli ticari ilişkilere de sahip. Ticari ilişkilerdeki mevcut durumu nasıl görüyorsunuz?

Türkiye ve Arnavutluk ekonomik alanda da işbirliğini yürüten iki kardeş ülke. İki ülke arasındaki mükemmel ilişki, ticari alanda da çok daha ileri seviyeye gidiyor. Ticari ilişkiler bugün dinamik bir yapıya kavuştu. Arnavutluk resmi istatistik kurumu INSTAT’ın 2017 verilerine göre; Türkiye, 460 milyon dolar ihracat ile Arnavutluk’a en çok ihracat yapan ikinci ülke. Türkiye’nin Arnavutluk’a ihracatının artış trendi 2018’de de devam ediyor.

İki ülke arasındaki ticari ilişkilerinin gelecek potansiyeli hakkındaki öngörülerinizi alabilir miyiz?

Mevcut ekonomik-ticari ilişkilerimizin seviyesinin iki ülke arasındaki gerçek potansiyeli yansıtmadığını düşünüyorum. Bu nedenle, 2017’de 480 milyon dolar olan ikili ticaret hacmimizi kısa sürede 1 milyar dolara çıkarma imkânı var. Bu amaçla, Türk firmalarının Arnavutluk’ta markalaşmalarına önem vermeleri ve iki ülke gümrük işlemlerinin hızlandırılması öncelikli konular. Bu alanlarda çalışma yapılırsa 1 milyar dolar ticaret hacmine ulaşılabilir.

SEKTÖRLERE DAĞILIM

Türkiye ile Arnavutluk arasında hangi alanlarda ticaret yapılıyor?

Türkiye’den Arnavutluk’a yapılan ihracatın 1/3’ünü hazır giyim, ayakkabı ve aksesuarlar oluşturuyor. Arnavutluk’taki marka mağazaların ihracatı artıyor. Makinalar, elektrikli aletler ve yedek parçaları yüzde 15.5, kimya ve plastik ürünleri yüzde 14.2, inşaat malzemeleri ve metaller yüzde 12.3, hazır gıda ve sigaralar yüzde 10.9 ticaret oranları ile en önemli ihracat kalemleri. Türkiye’deki firmalarımızın ev tekstili, otel ekipmanları, hazır gıdalar, elektrikli aletler ve inşaat malzemeleri alanında ilave ihracat imkânları var. Arnavutluk’tan Türkiye’ye şifalı bitkiler, tekstil, deri ve yün ile hammadde ihracatı potansiyeli bulunuyor.

YATIRIM TOPLAMI

Türk firmalarının Arnavutluk’taki yatırımları hangi seviyede?

Türkiye, aynı zamanda Arnavutluk’ta en önde gelen yatırımcılar arasında yer alıyor. Arnavutluk Merkez Bankası’nın verilerine göre, Türk firmalarının, Arnavutluk’taki yatırımları 500 milyon Euro’yu buluyor. Bu rakam Türkiye’yi Arnavutluk’ta yatırım yapan ‘5. büyük ülke’ konumuna getiriyor. Türk firmaları aynı zamanda, Arnavutluk’ta 10 bin kişi kadar istihdam sağlamış durumda. Arnavutluk’taki yatırımcı firmalarımızın faaliyet alanlarına bakıldığında enerji, metalurji, madencilik, telekomünikasyon, finans, ulaştırma ve depolama, perakende hizmetleri ve dağıtım faaliyetleri sektörlerinde yoğunlaştığı görülüyor. Arnavutluk’un en büyük bankası, Banka Kombetare Tregtare bir Türk bankası ve iki ülke arasındaki ticareti kolaylaştırıyor. Ancak bunlar, potansiyellerimiz dikkate alındığında yeterli değil. Arnavutluk’ta, turizmde, enerjide, altyapıda, madencilikte, tarımda, imalat sektöründe ve diğer alanlarda karşılıklı olarak ve her iki ülkenin de menfaatleri doğrultusunda, büyük fırsat pencerelerini aralayabileceğimize inanıyorum.

Turizmdeki yatırım potansiyelini ayrıca değerlendirmek gerekirse neler söylemek istersiniz?

Turizm, iki ülke arasında işbirliği yapılabilecek diğer bir önemli alan. Türkiye’de turizm sektörü oldukça gelişmiş ve Türkiye, dünyada en çok turist çeken ülkeler arasında. Arnavutluk, Akdeniz ve Balkanların keşfedilmemiş hazinesi ve turizm açısından müthiş bir potansiyel barındırıyor. Çevresindeki pek çok ülke dünyanın en çok ziyaret edilen ülkeleri arasında yer almasına karşın, Arnavutluk henüz yolun başında. Arnavutluk’un coğrafi güzelliklerine, bozulmamış, temiz ve muhteşem kıyılarına, tarihi-kültürel varlıklarına baktığımızda, kısa sürede önemli bir turizm ülkesi olacak. Bu nedenle Türk firmaları, turizm alanındaki tecrübelerini Arnavut firmaları ile paylaşabilir ve işbirliği imkânlarını geliştirebilir.

TÜRKİYE’NİN GÖNÜLLÜ ELÇİSİYİZ

Türkiye’de yükseköğrenim gördüğünüz bilgisini almıştık. Son olarak Türkiye ilgili gözlemlerinizi ve düşüncelerinizi de almak isteriz?

İzmir’de, Ege Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldum. Türkiye, doğal ve tarihi güzellikleriyle, dinamik canlı şehirleriyle, yemekleriyle, türküleriyle, şiirleriyle, insanların sıcakkanlılığı, misafirperverliği ve yardımseverliğiyle muhteşem bir ülke. Türkiye’yi sevmemek diye bir şey söz konusu olamaz. Yüzyıllarca ortak geçmişe sahip olan ülkelerimiz, benzer gelenek-görenek ve kültürel özelliklere sahip. Türkiye’ye geldiğimizde, kendimizi evimizde gibi hissediyoruz. Balkanlar’da, Arnavutluk gibi Türkleri çok seven dost bir ülke var. Türkiye’de çok güzel insanlar tanıdım, harika dostlar kazandım, benzersiz bir tecrübe yaşadım, farklı kazanımlar elde ettim. Türkiye’de beraber okuduğumuz Arnavut arkadaşlarımızla birlikte Arnavutluk’ta gerçekten Türkiye’nin gönüllü elçiliğini yapmaya çalışıyoruz. Böylelikle, iki ülke arasındaki işbirliği ve kardeşlik ilişkilerinin daha da gelişeceğine inanıyoruz.

İTO BİZE GÜÇ VERİYOR

Arnavutluk-Türkiye ticari ilişkilerinin gelişmesi noktasında İstanbul Ticaret Odası’nın konumunu nasıl görüyorsunuz?

Türkiye’nin en büyük ticaret odası ve aynı zamanda üye sayısı itibariyle dünyanın en büyük beş odasından biri olan İstanbul Ticaret Odası gibi büyük, önemli ve tecrübeli bir kurumla işbirliği içinde çalışmak bizim için onur verici. Bu işbirliği aynı zamanda büyük başarılar için önemli bir rol oynayacak. İTO, ekonomik faaliyetleri hakkında bilgi edinebileceğimiz, yenilik çalışmalarından ve tecrübelerinden faydalanabileceğimiz en doğru kurum. İTO bize güç veriyor. Bütün Türkiye’ye ulaşabilecek bir iş adamları ağına sahip olması, dış ticaretin önündeki engelleri kaldırmak için ortak çalışmalarımızın olması, ortak projeler üstlenme imkânlarımız gibi unsurları dikkate aldığımızda, tüm bunları iki ülke ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi için ekstra avantajlar olarak görüyoruz.